Ανταρκτική

Γιατί να ονομάσεις μια συλλογή διηγημάτων "Ανταρκτική"; Γιατί έχει γίνει τόσο μεγάλος ντόρος με την Claire Keegan; Επειδή τέτοια ερωτήματα με βασάνιζαν όσο έβλεπα το εξαιρετικό εξώφυλλο των εκδόσεων Μεταίχμιο και διάβαζα κριτικές άλλων αναγνωστών, μπήκα στον πειρασμό να του δώσω μια ευκαιρία. 

Και όπως αποδείχτηκε, έκανα πάρα πολύ καλά. Η γραφή της Keegan είναι εξαιρετική, ευθεία, χωρίς περιττές φανφάρες και με πολύ καλές κεντρικές ιδέες. Από την πρώτη κιόλας ιστορία - ίσως και την καλύτερη του βιβλίου - αντιλαμβάνεσαι ότι οι ήρωες της συγγραφέως έχουν θέματα με τις ζωές τους. Αν και είναι άνθρωποι της καθημερινότητας, βρίσκονται σε κρίσιμες καμπές της ζωής τους. 

Έχοντας εκπαιδευτεί στο μοτίβο των ιστοριών, όσο διατρέχεις τις σελίδες αντιλαμβάνεσαι εύκολα την ένταση που υπάρχει σε κάθε σελίδα. Οι χαρακτήρες κάθε ιστορίας λειτουργούν σαν πρωταγωνιστές ταινιών μικρού μήκους, οι οποίοι αναπόδραστα βρίσκονται παραδομένοι στις ορέξεις της συγγραφέως και του αναγνώστη. 

Αν θέλεις ένα βιβλίο να το ρουφήξεις μονορούφι το βράδυ πριν πέσεις για ύπνο και θα το συζητάς τις επόμενες μέρες όπου σταθείς και όπου βρεθείς, αυτό είναι για σένα.

👍Η λιτή, στοχευμένη γραφή

👎Θα είχε ενδιαφέρον κάποια από τις ιστορίες να αναπτυσσόταν αυτόνομα σε ένα ξεχωριστό μυθιστόρημα 

Βαθμολογία: ✩✩✩✩✩✩✩✩

 

 

Η χώρα του χιονιού

Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1968, αυτοκτονία το 1972. Εν ολίγοις, αυτή είναι η ζωή του Γιασουνάρι Καουαμπάτα. Δεν χρειάστηκα κάτι άλλο για να πιάσω το βιβλίο των εκδόσεων Άγρα (ακόμα ένα μεγάλο θετικό). 

"Η χώρα του χιονιού" από την πρώτη κιόλας σελίδα, το βιβλίο σε παρασύρει σε έναν κόσμο σιωπηλής ομορφιάς και αδιόρατης μελαγχολίας. Ένας εύπορος άνδρας της πόλης, ταξιδεύει σε μια απομονωμένη περιοχή της Ιαπωνίας, όπου γνωρίζει μια γκέισα. Όπως καταλαβαίνετε είναι ένας γεροντοέρωτας άσπιλος και αμόλυντος. 

Η αφήγηση είναι υπνωτική - έχει κάτι το απόκοσμο και ψυχρό. Όσο και να θες να νιώσεις κάτι διαφορετικό, το απέραντο κενό είναι εκεί. Οι περιγραφές της φύσης και των συναισθημάτων είναι τόσο αλληλένδετες, που δεν ξέρεις αν ο ήρωας βλέπει το φθινόπωρο να τελειώνει ή αν νιώθει ο ίδιος να σβήνει μέσα σε αυτό. Δεν υπάρχει συγκεκριμένη πλοκή ή δυνατή κορύφωση. Μέσα από φαινομενικά ασήμαντες στιγμές – μια σιωπηλή ματιά, ένα φευγαλέο άγγιγμα, το χρώμα του ουρανού πριν τη δύση – δημιουργείται μια αίσθηση νοσταλγίας και ανεκπλήρωτου έρωτα που στοιχειώνει τον αναγνώστη.

Για όποιον ψάχνει ένα βιβλίο γεμάτο δράση, ανατροπές και δυνατούς διαλόγους, καλύτερα να μην ασχοληθεί καθόλου. Όποιος, όμως, θέλει ένα βιβλίο που να τον κάνει να χαθεί σε μια από τις πιο μελαγχολικά όμορφες αφηγήσεις που γράφτηκαν ποτέ, τότε θα λατρέψει αυτό το βιβλίο. 

👍Η περιγραφή της ιαπωνικής φύσης

👎Η αργή εξέλιξη της πλοκής

Βαθμολογία: ✩✩✩✩✩✩

 

Deepfake

Ομολογώ ότι την ύπαρξη του Μάκη Μαλαφέκα δεν την ήξερα. Βέβαια και ο ίδιος δε νομίζω να γνωρίζει την δική μου, αλλά αυτό είναι δικό του πρόβλημα και δεν θα ήθελα να επέμβω. Έχω τα δικά μου να λύσω και νομίζω το βασικότερο σχετικά με το "Deepfake" είναι αυτό. Γιατί δεν γνώριζα μέχρι να το βάλω στη λίστα των αγορών μου την ύπαρξη του Μάκη Μαλαφέκα;

Ελληνικό νουάρ διάβασα λοιπόν, και αν και είμαι ιδιαίτερα επιφυλακτικός με τους Έλληνες συγγραφείς, και αμέσως το έβαλα στη λίστα. Στα συν, ο πρωταγωνιστής που είναι και ο ίδιος συγγραφέας. Ένας συγγραφέας να γράφει βιβλίο με κεντικό ήρωα ένα συγγραφέα είναι, όπως και να το κάνουμε must συνδυασμός.

Τελικά ο Μαλαφέκας δεν με απογοήτευσε. Ο πρωταγωνιστής του είναι μια μίξη ηρώων του Bukowski και του "The Dude" από τον Big Lebowski. Αν αντί για "Κρόκος" λεγόταν "Κροκοwski" θα το αγόραζα με τη μία. Βέβαια, όσο παράδοξη και αν είναι η γραφή του Μαλαφέκα, ο ίδιος τοποθετώντας την ιστορία στο πρόσφατο παρελθόν της εποχής του κορονοϊού, στην Αθήνα, κάτι τέτοιο θα έδειχνε παράταιρο. Όχι, ότι θα είχε κανείς πρόβλημα. 

Εδώ δεχόμαστε αβίαστα σχεδόν την εμπλοκή του Κρόκου στην υπόθεση με μία αιτιολογία χειρότερη και από τρύπα σε σενάριο αμερικανικώων ταινιών των 90s που βλέπαμε στο STAR τα βράδια της Τετάρτης όταν δεν είχε αγώνες Champions League στο MEGA (το παλιό, το ορθόδοξο). 

Ψάχνοντας ο Κρόκος να βρει την άκρη στην υπόθεση με ένα deepfake βίντεο, εξού και ο τίτλος, τον ακολουθούμε σε διάφορες ιδιαίτερες καταστάσεις που συνδυάζουν χιούμορ, σασπένς, αλλά και κοινωνική κριτική για διάφορα τεκταινόμενα. 

Το να ακροβατείς ανάμεσα στο σοβαρό και στο αστείο είναι ιδιαίτερα ριψοκίνδυνο, αλλά εδώ το Deepfake παίρνει άριστα. 

👍Το κομμάτι του βιβλίου με την αναφορά στον λαϊκό ήρωα των 90s - 00s, Φουσέκη

👎Το τέλος ίσως θα μπορούσε να είναι πιο σφιχτό

Βαθμολογία: ✩✩✩✩✩✩✩

 

Φαπ

Τι χρειάζεται για να κάνεις ένα βιβλίο απολαυστικό; Ένας ιδιόρυθμος, υπερήλικας γέρος, ένας εγγονός με τεράστιες εμμονές, μια εξίσου τεράστια πάπια, ένα συμπαθητικό αγριογούρουνο, ένα τεράστιο αγρόκτημα στην Καλιφόρνια, παράνομες παρτίδες ουσκιού και ένας συγγραφέας, ο Jim Dodge, ο οποίος παρουσίαζει μια ιστορία όπου εμπλέκει τα παραπάνω συστατικά, πασπαλίζοντάς τα με καλοσύνη και κατανόηση. 

Κάπως έτσι δημιουργήθηκε το "Φαπ" (το όνομα της πρωταγωνίστριας πάπιας). Η πάπια γίνεται μέρος της ζωής του γέρου ξαφνικά, όπως ξαφνικά εισέβαλε και στην ζωή του ο εγγονός του μετά τον απροσδόκητο θάνατο της μητέρας του. Έτσι, ο Dodge συνθέτει μια αστεία και παράξενη, γεμάτη μαγικό ρεαλισμό, παραδοξότητες και έντονες ανατροπές, αλλά και βαθιά συναισθηματική, ιστορία για τον άνθρωπο, τη ζωή, τη φύση, τη ματαιότητα, το άγριο, το άγνωστο. 

Τα τέσσερα κεφάλαια του βιβλίου, το καθένα από τα οποία ανοίγει μια νέα διάσταση στην αφήγηση, καταφέρνουν να κρατήσουν τον αναγνώστη σε εγρήγορση, παρασύροντας τον σε έναν κόσμο που συνεχώς εξελίσσεται. Στο πρώτο κεφάλαιο, η εισαγωγή στον μοναχικό κόσμο του Τζέικ θέτει τις βάσεις για τις μετέπειτα εξελίξεις, ενώ το δεύτερο κεφάλαιο προσφέρει μια αίσθηση οικειότητας και τρυφερότητας με τη σχέση του με τον εγγονό του και τη Φαπ. Το τρίτο κεφάλαιο εμβαθύνει στην σύγκρουση με την κοινωνία και τις δυνάμεις που απορρίπτουν την απομόνωση, και το τέταρτο κεφάλαιο ολοκληρώνει την ιστορία με μια αποκαλυπτική αίσθηση αναγνώρισης και αποδοχής, αν και το τέλος παραμένει ανοιχτό και γεμάτο ερωτηματικά.

Αν θέλετε ένα ευχάριστο βιβλίο για τον απογευματινό σας καφέ, το "Φαπ" είναι σίγουρα η καλύτερη επιλογή. 

👍Η ευχάριστη γραφή

👎Η αίσθηση της επανάληψης που δημιουργείται για τα γεγονότα γύρω από τη ζωή του γέρου 

Βαθμολογία: ✩✩✩✩✩✩✩

Στόμα Γεμάτο Χώμα

Πρώτο βιβλίο της χρονιάς για το οποίο θα γράψω την άποψη μου και νιώθω λίγο όπως ο πρωταγωνιστής της νουβέλας του Branimir Šćepanović, "Στόμα γεμάτο χώμα". Η ιστορία του εμβληματικού, Μαυροβούνιου συγγραφέα ακολουθεί έναν άντρα, που επιστρέφει στο Μαυροβούνιο μετά από τριάντα χρόνια, γνωρίζοντας πως του απομένουν μόνο τρεις μήνες ζωής λόγω μιας ανίατης ασθένειας. Το ταξίδι του είναι μια τελευταία προσπάθεια να βρει την εσωτερική του ειρήνη, απομονώνοντας τον εαυτό του από το πλήθος και το θόρυβο των άλλων. 

Τίποτα δεν θα είναι εύκολο για αυτόν κα αντί να βρει την ηρεμία που τόσο απεγνωσμένα αναζητά, ο ήρωας γίνεται αντικείμενο κυνηγητού από ανθρώπους που ενσωματώνουν τις κοινωνικές πιέσεις, τις προκαταλήψεις και το φόβο του άγνωστου. Αυτή η καταδίωξη γίνεται μια αλληγορία για την κοινωνία, όπου όλοι κυνηγάμε ό,τι δεν καταλαβαίνουμε ή φοβόμαστε. Οι κυνηγοί, οι οποίοι ξεκινούν ως δύο απλοί χαρακτήρες, τελικά γίνονται μέρος ενός μεγαλύτερου πλήθους, το οποίο ενώνει τις δυνάμεις του για να «σώσουν» τον ήρωα από την απομόνωση. 

Μέσα από έντονες εναλλαγές στην αφηγηματική τεχνική, ο Στσεπάνοβιτς μετατοπίζει την οπτική επαφή του αναγνώστη με την ιστορία και τον καλεί να σκεφτεί τις κοινωνικές του σχέσεις, τη μοναξιά και την απομόνωση, αλλά και τον τρόπο που η φοβία του για το άγνωστο συχνά οδηγεί σε αντιπαραθέσεις και βία. 

Τα καταφέρνει ο Μαυροβούνιος; Αν διαβάσετε αριστερά δεξιά θα είστε σίγουροι ότι τα καταφέρνει. Προσωπικά, διαβάζοντας αυτή τη νουβέλα ένιωσα όπως ο πρωταγωνιστής, ανολοκλήρωτος. Ήθελα τόσο να κάνω μαζί του αυτό το ταξίδι, αλλά συνεχώς ένιωθα ότι κάτι λείπει. 

👍Η ατμόσφαιρα που δημιουργεί ο συγγραφέας

👎Η αίσθηση του ανολοκλήρωτου 

Βαθμολογία: ✩✩✩✩✩